Giới thiệu
Tọa lạc tại thị trấn Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa – Đền Trần Quý Cáp không chỉ là một di tích lịch sử văn hóa, mà còn là nơi linh thiêng tưởng nhớ một trong những chí sĩ yêu nước tiêu biểu đầu thế kỷ XX. Mặc dù không sinh ra tại Khánh Hòa, nhưng cuộc đời, sự nghiệp và sự hy sinh oanh liệt của Trần Quý Cáp đã gắn chặt với mảnh đất này, khiến ông trở thành một phần linh hồn không thể tách rời của Xứ Trầm Hương.
Lịch sử hình thành:
Đền Trần Quý Cáp được xây dựng tại khu Gò Chết Chém – nơi ông bị xử trảm vào ngày 15/6/1908 vì những hoạt động canh tân đất nước, cổ vũ tinh thần học chữ Quốc ngữ, chống lại sự áp bức của thực dân phong kiến. Cái chết hiên ngang của ông – khi đòi quay mặt về hướng Bắc để lạy tạ quê hương trước khi hành hình – đã trở thành hình ảnh bất tử về khí phách của một bậc chí sĩ tận trung báo quốc.
Năm 1970, giữa bối cảnh kháng chiến chống Mỹ khốc liệt, nhân dân Khánh Hòa đã lập đền thờ ông cùng với hai vị anh hùng Cần Vương là Trịnh Phong và Nguyễn Khanh. Đền được gọi là Trung Liệt Điện, như một biểu tượng cổ vũ tinh thần yêu nước và gìn giữ lịch sử dân tộc.
Năm 2003, để phục vụ việc xây dựng cầu Trần Quý Cáp, đền được di dời vào phía trong khoảng 50m, với quy mô được tôn tạo lớn hơn. Dù kiến trúc đền đơn giản, nhưng vẫn giữ nét truyền thống: mái ngói mũi hài, hoa văn rồng chầu, cổ lầu, và một cột cờ cao 3 mét phía sân trước. Không gian quanh đền yên bình, với nhiều cây xanh tạo cảm giác trang nghiêm, tĩnh tại.
Bên trong chính điện, ban thờ được làm toàn bộ bằng gỗ, thờ linh vị của Trần Quý Cáp, Trịnh Phong và Nguyễn Khanh. Trên cao có câu chữ Hán “Trung Nghị Cảm Nhân”, thể hiện phẩm chất cảm hóa lòng người của những bậc trung liệt. Hai câu đối chạm nổi hai bên, ca ngợi chí khí và sự oan khuất của người anh hùng ngã xuống vì lý tưởng:
“ Vì thân ư, vì nhà ư, vì thiên hạ ư, chuộng chí anh hùng còn chưa tỏ.
Trời này đấy, đất này ấy, giang sơn này đấy, ngậm oan chín suối đã tường minh.”
Hàng năm, vào ngày 16 tháng 5 âm lịch, lễ tưởng niệm Trần Quý Cáp được tổ chức long trọng tại đền, nhằm tri ân người xưa và giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn” của dân tộc Việt Nam.
Địa chỉ: Thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa
Place ID: ChIJy-_GN4ZccDERFrocV31l-L4
vanhoa #ditichlichsu #denthotranquycap #vanhoatruyenthong #vanhoanhatrang #vanhoakhanhhoa #historicalsite #culture
